Mục lục bài viết
Cô Năm Suối Lân vốn là tiên nữ trên trời. Hiện thân giáng trần của Cô là một thiếu nữ dân tộc Nùng. Người thiếu nữ xinh đẹp đó là thị nữ hầu cận một công chúa.
Sau này khi Công chúa hiển thánh thành Chầu Năm thì cô thiếu nữ đó cũng được hiển thánh thành Cô Năm.
Cô năm chính là cô bản đền, cũng là vị thánh cô trấn giữ cửa rừng Suối Lân, cũng đồng thời là hầu cận của Chầu Năm.
 |
| Cung thờ Cô Năm tại đền Chầu Năm Suối Lân |
Dòng Suối Lân do Cô Năm cai quản bốn mùa trong xanh, nước thông về sông Hoá, tương truyền rằng đây là dòng suối thiêng của cô, nước suối xanh mát bốn mùa không bao giờ cạn, nếu ai có bệnh tật đến xin nước suối cửa cô, uống vào sẽ thuyên giảm.
Mọi người đi chiêm bái trên đất Lạng thường đều qua bái yết cửa Chầu Năm và Cô Năm Suối Lân tại ngôi đền này.
Cô Năm Suối Lân ít khi ngự đồng hơn Cô Sáu Lục Cung. Khi giáng hầu, Cô Năm Suối Lân thường mặc xiêm y như màu áo của Chầu Năm (nhưng là áo ngắn vạt), đó có thể là màu xanh thiên thanh hoặc xanh lá cây, cô chít khăn củ ấu, bên mình có túi vóc, dao quai.
Cung thờ cô được đặt cạnh ngay đền chính của đền Chầu Năm Suối Lân (huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn).
 |
| Đền Chầu Năm Suối Lân |
Cô Năm Suối Lân là một Thánh Cô có tính cách phi thường, trí tuệ thần thông. Theo văn hầu của cô thì:
Cô Năm cốt cách phi thường
Cô giỏi đàn ca, thơ phú và cung giỏi chữa bệnh cứu dân:
