Mỗi dòng họ có một linh hồn linh thiêng đứng đầu, đó là Bà Tổ Cô, bà là người nữ chưa chồng chết trẻ, thường từ 12 đến 18 tuổi, là những người quyến luyến gia đình, dòng họ nên khi chết rất thiêng, chưa đi đầu thai mà ở lại giúp con cháu.
Bà Cô Tổ là người giao thoa giữa nhà ngài với con cháu mình, kêu cầu tấu đối cho con cháu, vì vậy thường con cháu đi lễ bà đi theo. Bà có nhiệm vụ hướng dẫn các linh hồn tu tập và cắt đặt họ trong việc độ trì cho con cháu. Trong nhà khi có việc thỉnh bà Tổ Cô, bà sẽ cử Vong theo con cháu giúp đỡ.
Sau khi hầu xong các vị thánh tứ phủ, có sự nhập đồng của Tổ tiên, thường là bà tổ cô. Trước năm 1992 vẫn duy trì việc hầu giá chầu cô tổ nhưng hiện nay một số nơi đã bỏ việc hầu tổ tiên. Để hầu giá cô tổ phải có Bản điện tại gia. Khi hầu Cô Tổ mặc áo năm thân, hoặc tứ thân theo màu sắc được sắc phong, chít khăn vành dây, những nhà không được sắc phong thì lấy khăn vuông đen làm khăn phủ diện, những nhà được sắc phong thì dùng khăn phủ diện hầu. Giá tổ cô chỉ được làm lễ dâng hương, sau đó ngự giá phán truyền việc gia trung, chứ không khai quang múa hầu, không tán lộc mà chỉ cho lộc bản thân gia đình.
Nén hương duyên lòng thành bái thỉnh
Nguyện xin cô, văn thính lai lâm
Lính thời sở nguyện tòng tâm
Cầu chi như ý chẳng lầm một khi
Thanh Lam
( Xem thêm tại Page Đạo Mẫu )
