Cá Rồng và Phong Thủy
Cá Rồng có những chiếc vẩy đặc biệt to, trong đó loài Hồng Long còn có những chiếc vẩy màu đỏ tươi như huyết, cộng thêm một vệt đỏ trên chiếc mang lấp lánh làm cho mọi người vừa nhìn thấy là đã bị mê hoặc. Tư thế bơi lội của cá Rồng tuy chậm rãi nhưng rất khoan thai, dũng mãnh, lộ rõ nét trang nhã quý phái của chúng, đặc biệt là trong quan niệm của người Trung Quốc rồng là con vật thần thánh mang đậm màu sắc huyền bí.
Ngoài những chiếc vẩy quá khổ của cá Rồng trông giống như bộ kim giáp, cá Rồng còn có những sợi râu trông giống như sừng rồng, nên người nuôi coi chúng như là hóa thân của rồng. Nhiều người cho rằng cá Rồng có thể giữ cho gia đình yên ổn, thuận hòa; họ bỏ công chăm sóc chúng như là một loài cá phong thủy vậy.
Loài cá hiếm xuất hiện từ thời cổ đại
Vào trước kỷ than đá, cá Rồng đã có mặt trên trái đất rồi, nhưng vì sự biến thiên của các lục địa đã làm thay đổi khu vực sinh tồn, sự phát triển sinh sôi của chúng. Khu vực phân bố của cá Rồng vô cùng rộng lớn, bao gồm khu vực Đông Nam Á của châu Á, lưu vực sông Amazon của châu Mỹ, lưu vực sông Nile tại châu Phi và châu Úc với New Guinea. Bên cạnh đó, tại lục địa châu Âu và Bắc Mỹ cũng đã phát hiện hóa thạch của các loài cá, trong đó giống cá Rồng rất có giá trị về mặt khảo cổ và nghiên cứu học thuật.
Vì khu vực sinh sản của các loài cá Rồng hiện nay rất khác nhau, nên số lượng phân bổ của chúng cũng khác nhau. Ví dụ như tại châu Úc số lượng loài Ngân Long rất nhiều nên không sợ bị tuyệt chủng; còn các loài cá Rồng tại châu Á số lượng vốn có hạn nay lại đang có trào lưu nuôi cá, cùng với mồi nhử “đồ hiếm càng có giá trị” thì số người đi bắt cá tiến hành đánh bắt quá mức, dẫn đến số lượng cá giảm nhanh chóng, gần như cá Rồng đang đến gần nguy cơ tuyệt chủng. Trong điều ước bảo vệ sinh động vật Washington được thiết lập năm 1980 đã ban bố sách đỏ bảo vệ loài cá Rồng khẩn cấp. Điều đó càng cho thấy điểm quý giá của chúng.
Cá Rồng thuộc giống châu Á thì loài Hồng Long là quý nhất, vì chúng chỉ có thể sinh sản theo tự nhiên chứ không có cách nào tiến hành sinh sản nhân tạo được. Ông Azuma Hiroshi – viện trưởng Viện nghiên cứu cá nhiệt đới Nhật Bản là một chuyên gia nghiên cứu về các loài cá, bắt đầu từ năm 1974 ông đã nghiên cứu sinh sản nhân tạo cho cá Rồng. Ông thả vào chiếc bể cá khổng lồ một con cá mái và hai con cá trống để thúc đẩy chúng đẻ và ấp trứng bằng cách ngậm trứng trong miệng như trong thiên nhiên. Nhưng cuối cùng trứng vẫn bị hỏng, không thể nở ra cá con. Sau đó ông vẫn kiên trì tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm, nhưng cũng không thành công. Trong cuộc thử nghiệm vào năm 1981, ông đã cải tiến phương pháp, thiết lập lại từ đầu một môi trường mới không bị bất cứ điều gì quấy nhiễu và tiến hành đẻ trứng, thụ tinh, ấp trứng… giống hệt trong thiên nhiên, nhưng cuối cùng vẫn thất bại.
Cá Rồng là món quà thiên nhiên ban tặng cho loài người, là một loại cổ ngoạn có sự sống. Vì số lượng của nó ngày một ít đi, nên những người chơi cá nhiệt đới càng xem chúng như là tài sản quý.
Một loài cá được bảo vệ trong sách đỏ
Vì các kỹ thuật sinh sản nhân tạo giống cá Hồng Long chưa từng thành công, cộng thêm nhu cầu của thị trường vượt quá mức lượng cá sinh sản trong tự nhiên dẫn đến giá cả của loài cá này tăng vọt, các thương nhân sẵn sàng chi một số tiền lớn để thuê những cư dân sinh sống gần vùng sinh sản đánh bắt chúng. Trước sức hấp dẫn của đồng tiền, các cư dân đổ xô đi đánh bắt khắp nơi. Họ sẵn sàng trèo đèo lội suối, đi xuôi ngược khắp các dòng sông để đến những nơi loài cá này có khả năng xuất hiện, làm cho loài cá Rồng gần như lâm vào tình trạng tuyệt chủng. Vào năm 1980 trong công ước quốc tế Washington liệt kê loài cá này vào sách đỏ: đối tượng cần bảo vệ cấp A. Tại một số nước châu Á, chính phủ thậm chí còn ban hành pháp lệnh bảo vệ cá Rồng. Tại Nhật Bản luật pháp nghiêm cấm nhập khẩu cá Rồng, năm 1983 chính phủ Malaysia đưa cá Rồng vào loài động vật có sự sống đang bị đe doạ và nghiêm cấm xuất khẩu, trong khi Indonesia xem cá Rồng là một quốc bảo, nghiêm cấm đánh bắt, kẻ vi phạm sẽ bị xử phạt rất nặng.
Nhưng dưới tình trạng “vật hiếm càng quý”, những nhà sưu tầm cùng với sự tín ngưỡng của một số người dân tại các nước châu Á, cho rằng cá Rồng sẽ đem đến vận may nên nhu cầu đánh bắt, buôn bán chưa bao giờ giảm. Thậm chí có nhiều thương nhân tại các quốc gia cấm nhập khẩu cá Rồng đã tìm cách đi “đường vòng”, để đạt được mục đích nhập khẩu.
Việc bảo vệ động vật ai ai cũng biết và không ai muốn chứng kiến loài cá Rồng quý hiếm này bị tuyệt chủng. Dưới chiêu bài “chơi để bảo vệ”, hy vọng những người sở hữu chúng ngoài việc yêu thương chăm sóc ra, còn có thể tiến bộ hơn trong việc tiến hành nghiên cứu cho đời sau của chúng, tận lực nghiên cứu kỹ thuật sinh sản nhân tạo để tạo ra đời con, đời cháu… giúp cá Rồng thoát khỏi cái họa tuyệt chủng.
Loài cá có thể đem lại may mắn cho người nuôi?
Qua những điều đã nêu ở trên, điểm quan trọng nhất chính là tại sao hiện nay việc nuôi loài cá này lại thịnh hành như vậy? Nguyên nhân chủ yếu là vì người châu Á tương đối mê tín, rất tin vào phong thủy, họ cho rằng cá Rồng là hóa thân của rồng và rồng trong truyền thống là một linh vật mang đến vận may, trừ tà, giữ bình yên cho gia đình, đem đến tài lộc, sự vẻ vang… Mọi ngành mọi giới đều coi Hồng Long là chú cá phong thủy lý tưởng nhất, kỳ vọng nó có thể đem đến mọi điều may mắn. Và sự mê tín đối với Hồng Long ở một số nước khu vưc châu Á hiện nay ngày càng bùng phát, những truyền thuyết ly kỳ liên quan đến Hồng Long cũng ngày một nhiều hơn:
Tại Indonesia có một thương gia vì những mối quan hệ giao tiếp trong công việc của ông rất nhiều, nên nguồn vốn lưu động cũng rất lớn. Một hôm có người bạn làm ăn rất có uy tín muốn vay ông 20 triệu để quay vòng vốn. Lúc đó vị thương gia không đồng ý ngay mà hứa sẽ trả lời sau. Trong nhà ông có nuôi một con Hồng Long nhờ chăm sóc tỉ mỉ nên chú cá vô cùng rực rỡ, đẹp mắt, nhưng ngay trong đêm đó chú cá này đã nhảy ra khỏi bể cá mà chết. Trước tình cảnh như vậy, vị thương gia cho rằng đó là một điềm báo, con Hồng Long trung thành đã lấy cái chết để ngăn cản ông không nên cho người bạn đó vay tiền. Thế là ngày hôm sau ông gọi điện từ chối. Sau khi sự việc xảy ra không lâu, ông đọc thấy tin đăng tải trên báo, rằng người bạn của ông đã gom tiền của nhiều người khác bỏ trốn. Nhờ đó ông thoát được hiểm họa phá sản.
Tại khu vực lân cận đường hầm Tân Hợi ở thành phố Đài Bắc có một cửa hàng chuyên buôn bán bể kính và dụng cụ nuôi cá. Cửa tiệm này chuyên kinh doanh mua bán các loại cá Rồng, công việc kinh doanh rất phát đạt, là cửa hàng cá hàng đầu tại Đài Loan. Nhưng theo phong thủy thì đây là mảnh đất ở vào vị trí làm ăn rất xấu. Ngoài những nghề liên quan đến ma chay thì không ngành nghề nào có thể tồn tại được. Có người đem thắc mắc hỏi người quản lý cửa hàng và được ông ta trả lời rằng, vì ông ấy rất tin vào khả năng phá bỏ phong thủy xấu của giống cá Rồng.
Trên đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên, hay chuyện bịa đặt hoang đường? Không ai biết rõ, nhưng những ai chơi cá rồng đều cả tin.
- Cá Rồng là biểu tượng cho thân phận, địa vị
Nét độc đáo của cá Rồng thì những ai sành chơi đều đã biết, nhưng để chúng trở nên xinh đẹp hơn thì trong lúc cho chúng ăn nhất định phải chăm sóc chu đáo. Tiền bạc lẫn thời gian phải bỏ ra người bình thường không thể tưởng tượng nổi. Chính vì vậy mới bộc lộ sự khác biệt, địa vị của người nuôi cá Rồng.
- Dễ nuôi, chóng lớn, tuổi thọ cao
- Ăn mạnh
- Chú cá tri tâm
Cá Rồng có thể huấn luyện thuần thục, nhưng phải bắt đầu từ khi chúng hãy còn là cá con. Ví dụ như việc dùng tay cho cá ăn, sau khi cá Rồng trưởng thành có thể cho tay vào nước để tiếp xúc mà không sợ bị chúng cắn. Gặp lúc chủ nhân không vui, cá Rồng cũng thấu hiểu, nép sang một bên chứ không bơi lội nhởn nhơ như thường ngày. Đã từng có người muốn tặng chú cá Rồng đang nuôi cho một người mình hàm ơn, kết quả là chú cá trốn vào một góc, cả ngày không ăn gì cả, nhưng chủ nhân vẫn nhất quyết tặng chú đi. Vào trước ngày bị đem đi, chú cá đã nhảy khỏi bể cá để quyên sinh, qua đó cho thấy cá Rồng cũng có thế giới tình cảm của chúng. Mặc dù câu chuyện rõ ràng có tính phóng đại, nhưng người nuôi cá tin rằng mình có thể cảm nhận được tình cảm của chúng.
- Cá Rồng ở Đông Nam Á
Cá Rồng Đông Nam Á có thân hình dài, phần bụng tròn dài. Lúc còn là cá con thì phần lưng của chúng phẳng, nhưng khi lớn lên có hình vòng cung. Phần bụng rộng khoảng 10 đến 14 cm, vẩy cá rất to và thô. Các vây đều có rãnh. Vây đuôi có 14 chiếc xương, vây lưng có 26 đến 27 xương, vây hông có 7 xương, vây bụng có 5 xương. Vây đuôi có hai dạng hình rẽ quạt và hình trái đào, phần vây ở đuôi, thân, bụng không liền nhau. Miệng cá hình tròn dài và xiên, dài qua cả vị trí mắt, răng nhỏ mà rất sắc bén, mắt to, phần môi có 2 sợi râu. Loài cá này thân hình lớn nhất dài 120 cm, cân nặng 7 kg.
Việc sinh sản của loài cá Rồng ở Đông Nam Á rất khó khăn, mỗi lần con mái đẻ từ 40 đến 300 trứng. Đặc tính của loài cá Rồng giống với các loài cá ấp trứng ở miệng thông thường khác, chúng ngậm trong miệng cho đến khi trứng nở. Sau khi cá con nở ra sẽ tụ tập bên cá trống, ban đêm cá trống há miệng ra ngậm hết cá con để bảo vệ chúng, trừ khi số lượng quá nhiều thì đôi khi cá mái cũng chia sẻ công việc ngậm con trong miệng.
