Bàn Thờ – Góc tâm linh của người Việt theo Phong Thủy

Với
đa phần người Việt, bàn thờ chính là nơi thu nhỏ của thế giới tâm linh. Về một
khía cạnh nào đó nó như một nhịp cầu kết nối Âm – Dương, thể hiện lòng thành
kính giữa con cháu với ông bà tổ tiên.

Vì những lẽ ấy mà trong phong thủy của một ngôi nhà
không gian thờ cúng luôn được coi trọng như một quy định bất thành
văn.

Nhất
vị nhị hướng

Bàn
thờ cũng tuân theo nguyên tắc phong
thủy nhất định giống như các không gian quan trọng khác trong nhà
là “nhất vị nhị hướng”. Với một không gian mang tính chất tâm linh như ban thờ
thì lại càng cần thiết phải hội đủ cả hai yếu tố là “tọa cát” và “hướng cát”
(đặt tại vị trí đẹp trang trọng, phía hướng trước mặt bàn thờ sao cho đón được
năng lượng tốt lành và tránh luồng năng lượng xấu)

Trong
thiết kế hiện đại, việc bố trí bàn thờ có vẻ đơn giản hơn tùy thuộc vào điều
kiện sống của gia chủ. Thế nhưng gia chủ cũng nên lưu ý những điều kiêng kị để
tránh ảnh hưởng xấu tới phong thuỷ. Ví dụ, bàn thờ tối kị xú uế nên không được
nhìn thẳng hay đặt phía dưới WC, bàn thờ cũng không được dựa lưng vào WC hay bếp
đun.

Nếu
nhà rộng thì nên bố trí ban thờ ở một phòng riêng, gọi là phòng thờ để tạo không
gian “nghi tĩnh bất nghi động” tức là sự yên tĩnh, không ồn ào. Phòng thờ đặt
tầng trên cùng là tốt nhất, phía trên bàn thờ là nóc nhà và bầu trời, không có
các phòng ốc khác đè lên, phía trước bàn thờ là các gian trang trọng, phía sau
là cầu thang và không gian phụ như sân phơi, kho.

Trường
hợp không có phòng riêng thì có thể bố trí trong phòng sinh hoạt chung hoặc
phòng khách, không nên bố trí ở phòng ngủ hay phòng bếp, phòng ăn. Khi bố trí
bàn thờ không được gần các nút giao thông trong nhà, không được đặt dưới gầm cầu
thang hay áp sát vào gầm cầu thang. Bàn thờ cũng không được tọa ở cửa sổ hay
phía trên cửa sổ (tức là sau lưng bàn thờ không được bố trí cửa sổ hoặc dưới gầm
bàn thờ không được bố trí cửa sổ, cửa ra vào).

Cách
bày biện bàn thờ

Trước
hết, ban thờ nên có độ cao tỷ lệ với người trong gia đình, tránh làm quá cao
(phải leo trèo thiếu an toàn) hoặc quá thấp (dễ bị va chạm và thiếu tôn nghiêm).
Trường hợp có nhiều tầng thờ thì xếp đặt theo thứ tự từ cao xuống thấp theo ngôi
thứ. Tủ thờ thường có phần dưới và bên hông là tủ chứa đồ (gia phả, lịch giỗ kỵ,
vàng mã hương đèn…). Nếu bệ thờ làm theo kiểu tấm đan bê tông thì cũng nên kê
một tủ nhỏ hay bàn vào khoảng trống bên dưới để thuận tiện sắp xếp vật dụng vào
dịp có giỗ tết.

Bài
trí bàn thờ phải nghiêm trang nhưng không u tịch, bởi vì nhà ở gia đình (tính
chất Dương) không bao giờ là một ngôi chùa hay đền – miếu – phủ – am (thiên về
tính Âm, là “vãng sinh đường” cho khách thập phương).

Theo
các chuyên gia Phong
thủy, kích thước bàn thờ nên theo những kích thước đẹp trên thước
Lỗ Ban (cả phần kích thước dương trạch và âm trạch) thì đã đạt yêu cầu. Tránh
làm bàn thờ theo lối trang trí loè loẹt, cầu kỳ không phù hợp với thiết kế kiến
trúc hiện đại của ngôi nhà. Về màu sắc, không gian thờ cúng phải thể hiện được
sự tôn nghiêm với những màu thâm trầm làm chủ đạo như nâu, vàng kem, màu gỗ và
màu của những bức sơn mài, hoành phi câu đối, sơn son thiếp vàng…