tục lệ cúng lễ hóa vàng tiễn tổ tiên về “cõi vĩnh hằng” sau những ngày Tết,
nhưng nhiều người vẫn phân vân cách cúng như thế nào cho đúng?
tục lệ người Việt Nam, cứ mỗi dịp xuân về Tết đến các gia đình lại làm cơm cúng
mời tổ tiên về dự 3 ngày Tết với con cháu.
Ba
ngày Tết đó là ngày 30 Tết (nếu tháng thiếu thì vào ngày 29 Tết), đến ngày mùng
3 Tết hoặc ngày khai hạ mồng bảy Tết, là ngày cuối cùng, tiệc xuân đã mãn, con
cháu lại cáo lễ để tiễn đưa Tổ tiên về cõi vĩnh
hằng.
Do
mỗi vùng miền có một phong tục khác nhau, nên một số nơi chỉ cúng đến ngày mùng
2 Tết (tức là chỉ có 2 ngày Tết), nhưng theo một số quan điểm vùng miền khác,
như thế là chưa đúng, chưa phù hợp. Bởi lẽ, ngày mùng 3 Tết theo quan niệm dân
gian vẫn là ngày Tết thầy, nên các gia đình vẫn phải làm cơm mời ông bà tổ tiên
ở lại ăn Tết với con cháy. Mùng 4 và mùng 5 mới là ngày làm cơm cúng tiễn các
cụ.
những ngày cúng Tết, lễ hóa vàng được người Việt Nam rất chú trọng. Tùy theo
hoàn cảnh mỗi gia đình mà cách chuẩn bị khác nhau. Đó được gọi là lễ tạ gia tiên
gia thần và chư vị thánh thần, phật. Theo quan niệm dân gian, có lễ tạ thì tấm
lòng của chủ nhà mới được người âm chứng
giám.
khi lễ, các gia chủ sẽ hóa vàng. Phần tiền, vàng của gia thần phải hóa trước,
tiền vàng, đồ dùng của tổ tiên hóa sau. Tục xưa, tại nơi đốt vàng mã, người ta
thường đặt vài cây mía dài. Dân gian cho rằng đây là đòn gánh để các linh hồn
dùng làm gậy chống, hay mang hàng hóa.
lễ:
vật dâng cúng trong lễ tạ năm mới (lễ hóa vàng) gồm: Nhang, hoa, ngũ quả, trầu
cau, rượu, đèn nến, bánh kẹo, mâm lễ mặn hoặc chay cùng các món ăn ngày Tết đầy
đủ, tinh khiết.
Văn
khấn lễ tạ năm mới (lễ hóa vàng)
–
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
–
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười
phương
–
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn
thần
–
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn
thần
–
Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ
địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
–
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên
linh.
Hôm
nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm …………………
Chúng
con là: ……………………………tuổi………………
Hiện
cư ngụ tại ……………………………………………….
Thành
tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn
thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ
tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính
xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con
cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng
vượng.
Lòng
thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng
giám.
Nam
mô A-di-đà Phật (3 lần)
(Theo
Văn khấn cổ truyền Việt Nam)
Bài
văn cúng, khấn lễ hóa vàng khác được nhiều người sử dụng
Hôm
nay ngày….
Tức
năm thứ năm mươi… Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam
Tại:
Thôn… xã… huyện… tỉnh….
Tín
chủ là:…… cùng toàn gia kính bái.
Nay
nhân ngày lễ tạ.
Kính
cẩn sắm một lễ gồm….
gọi
là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên:
Đông
trù Tư mệnh Táo phủ thần quân, bản gia tiên sư, bản viên thổ công, liệt vị tôn
thần.
Trước
linh vị của: …
Và
các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, cùng các vong linh phụng thờ theo tiên
tổ.
Kính
cẩn thưa rằng:
Tiệc
xuân đã mãn
Lễ
tạ kính trình
Rước
tiễn tiên linh
Lại
về âm giới
Buổi
đầu năm mới
Toàn
gia mong đợi
Lưu
phúc lưu ân
Kính
cáo tôn thần
Phù
trì phù hộ
Dương
cơ âm mộ
Mọi
chỗ tốt lành
Con
cháu an ninh
Vận
hành khang thái.
Cẩn
cáo!
Ghi
chú:
–
Đối với bàn thờ chung cho cả gia thần và gia tiên thì khấn gia thần trước, gia
tiên sau. Nếu thờ gia thần ở bàn thờ riêng thì tách riêng ra hoặc thắp hương
trước, rồi khấn chung một lượt ở gian chính thờ gia tiên.
(Theo
Tập văn cúng gia tiên – Nhà XB Văn hoá Dân tộc).
