Tục đón năm mới tiễn năm cũ
Người việt nam xưa rất coi trọng việc đón năm mới mỗi khi năm mới sắp đến, họ rất bận rộn đón năm mới, tiễn năm cũ.
Theo phong tục truyền thống, ngưới xưa tiễn năm cũ bằng cách mua lá Hoàng Bì, lá bưởi, lá quýt đem nấu nước dùng để lau sàn nhà, cột nhà và các đồ vật. Dan gian cho rằng làm như vậy sẽ trừ được ám khí của năm cũ, trừ được những cái bất lợi của năm qua như những điều khẩu thiệt, thị phi, đặc biệt đối với những nhà năm qua vừa có tang.
Cái lý của tập tục trên, được danh y Lý Thời Trân thời nhà Minh Trung Hoa cổ đại ghi trong sách Bản thảo cương mục, theo ông ba thứ lá Hoàng bì, Quýt và lá bưởi có tác dụng trừ tà, thanh độc khí cũ đã hôi ám nhưng trong sách lại nhấn mạnh đến công dụng của cành hoa đào trừ khí cũ, đón vượng khí và cát khí mới. Lý Thời Trân viết “ đào lá cây ở phương Tây. Là tinh túy của ngũ môc (5 tính mộc) đặc trưng của cây cối, nó là cây nghiêng (trắc mộc), có vị khí ác (độc, như vị đắng). cho nên hay ấp phục được tà khí chế ngự được trăm thứ quỷ, người xưa hay dùng đặt (hoa đào) trên cửa để làm bùa trấn yểm là như vậy.
Từ ý tưởng trên mà Lý Thời Trân nêu ra, trong dân gian khi năm mới về. bao giờ trong nhà cũng cắm một cành đào nhưng phải có tuổi từ ba năm trở lên mới có công hiệu trừ tà.
Đón năm mới người xưa còn kiêng không quét nhà, cho dù lúc đó có nhiều rác bẩn. Dân gian cho rằng, năm mơi vừa đến (tức là 11h đêm ngày 30 tháng chạp đến ngày mùng 1, mùng 2, mùng 3 tết) nếu quét nhà là hất thần tài ra ngoài. Song vì căn nhà quá bẩn không kịp dọn, cần phải quét nhà vào ngày đầu năm, phải quen hất vào trong nhà, vun rác thành đống, về điều này sách Đường Thư có viết: “Củng tảo khứ như nguyên” Nghĩa là đầu năm mới trong nhà có cái gì kể cả rác bẩn để như nguyên chỗ cũ. Điều đó tượng trưng ông thần tài về đã ở nguyên trong nhà. Do vậy đón năm mới có quét dọn sắp xếp đồ vật trong nhà, nên làm đến 11h đêm ngày 30 tháng chạp.
Đón năm mới phong tục dân gian còn có tục tắm nước lá bưởi. quýt, cây mùi có quả để khử những ám khí, những điều xui xẻo của năm cũ ra ngoài cơ thể để bước vào năm mới, Trẻ nhở thì tắm và gội đầu và nước đun cuống dưa hoặc lá dưa. Họ cho rằng làm như vậy là tăng thêm sức khỏe của trẻ trong năm mới, Một cuốn sách cổ Trung Hoa có viết: “canh tư ngày mùng một (từ 5 đến 7 giờ sáng) lấy cuộng dưa đun làm thang tắm cho trẻ em thì suốt năm không bị bệnh mụn nhọt”.
Bài viết : Nhà Xuất bản văn hóa dân tộc
Chỉnh sửa : mantico’s Blog
